การดูแลสุขภาพหัวใจ

การดูแลสุขภาพหัวใจ
Looking after your heart

โรคหัวใจและหลอดเลือด

โรคหัวใจนั้นเป็นคำกว้างๆ กล่าวคือ ภาวะที่ส่งผลกระทบต่อหัวใจ โดยปัญหาที่พบได้บ่อยที่สุด คือ โรคหลอดเลือดหัวใจ มักถูกเรียกว่าโรคหัวใจขาดเลือด โดยปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคหัวใจนั้นมีทั้งแบบที่ไม่สามารถแก้ไขได้(อายุ, ประวัติครอบครัวเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจ,เบาหวาน หรือไขมันในเลือดสูง) และที่แก้ไขได้(การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม)

โรคหลอดเลือดหัวใจ

โรคหลอดเลือดหัวใจเกิดจากไขมันที่มาสะสมในหลอดเลือดหัวใจ(หลอดเลือดที่นำเลือดมาเลี้ยงหัวใจ)จึงทำให้เลือดมาเลี้ยงหัวใจได้ยากขึ้น โดยจะมีอาการดังนี้ คือ เจ็บ/แน่นหน้าอก(เลือดมาเลี้ยงหัวใจไม่พอ), หัวใจล้มเหลว(หัวใจไม่สามารถสูบฉีดเลือดไปส่วนต่างๆของร่างกายทำให้หายใจเหนื่อยและขาบวม), หัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน (เมื่อลิ่มเลือดอุดตันสมบูรณ์จนกล้ามเนื้อหัวใจขาดออกซิเจน)

การหยุดสูบบุหรี่

การหยุดสูบบุหรี่นอกจากจะลดความเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจแล้วยังลดความเสี่ยงในการเกิดโรคร้ายแรงอีกหลายอย่างได้ เช่น โรคมะเร็งปอด และโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง เป็นต้น รวมไปถึงการสูบบุหรี่มือสอง(ดมควันบุหรี่)ก็เพิ่มความเสี่ยงได้เช่นกัน ดังนั้นการหยุดสูบบุหรี่จึงสำคัญมากต่อสุขภาพของตัวคุณเอง(ไม่มีคำว่าสายสำหรับการเลิกบุหรี่) การหยุดสูบบุหรี่เพียง 1 ปี สามารถลดความเสี่ยงการเกิดหัวใจขาดเลือดเฉียบพลันได้กว่าครึ่ง และหากเลิกได้ 15 ปี พบว่าความเสี่ยงจะเท่ากับคนที่ไม่เคยสูบบุหรี่

การออกกำลังกาย

การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอเป็นสิ่งที่ดีต่อหัวใจของคุณเอง WHO แนะนำให้ผู้ใหญ่ออกกำลังกายในระดับ      ปานกลาง 150 นาทีต่ออาทิตย์ (ระดับปานกลาง- หายใจเร็วขึ้น, ชีพจรเร็วขึ้น, รู้สึกตัวอุ่นๆ) ซึ่งหมายถึงต้องออกกำลังกายระดับปานกลางครั้งละ 30 นาที อย่างน้อย 5 วันต่ออาทิตย์ แต่หากเป็นการออกกำลังกายอย่างหนัก (หายใจถี่, หัวใจเต้นเร็วมาก, พูดไม่เป็นคำ) จะเป็น 75 นาทีต่ออาทิตย์

การออกกำลังกายไม่ใช่เพียงการไปโรงยิมแต่หมายถึงการเปลี่ยนแปลงชีวิตประจำวัน เช่น เดินให้มากขึ้น, ขึ้นบันไดแทนการใช้ลิฟท์ เป็นต้น

กินอาหารสุขภาพ

กินอาหารให้ครบ 5 หมู่(กินให้ได้สัดส่วน) และเลือกกินของต้ม,นึ่งมากกว่าของทอด รวมถึงการเลี่ยงการกินมันสัตว์ต่างๆ เพราะจะช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือดได้ และลดการกินอาหารรสเค็มเพื่อลดความดันโลหิตด้วย

ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์

การมีน้ำหนักเกินเกณฑ์จะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจ

การลดระดับคอเลสเตอรอล

อย่างไรก็ตามหากคุณใช้วิธีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ แต่ระดับไขมันในเลือดยังคงสูงเกินเกณฑ์ โดยเฉพาะในรายที่มีประวัติครอบครัวเกี่ยวกับไขมันในเลือดสูง แพทย์จะพิจารณาให้ยาลดไขมันต่อไป

เบาหวาน

ทั้งเบาหวานชนิดที่ 1 และ 2 นั้นเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ โดยเฉพาะในเบาหวานชนิดที่ 2 ซึ่งมีแนวโน้มที่จะมีไขมันในเลือดสูงและความดันโลหิตสูงร่วมด้วย ดังนั้นควรควบคุมระดับน้ำตาล ความดันโลหิต และระดับไขมันในเลือดให้ต่ำเพื่อช่วยลดความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ

ความดันโลหิตสูง

ความดันโลหิตสูงเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ แต่ไม่แสดงอาการใดๆ ดังนั้นจึงควรไปตรวจสุขภาพเพื่อรับการวัดความดันโลหิต ณ สถานพยาบาล เพื่อได้รับคำแนะนำกรณีเป็นความดันโลหิตสูงจริงต่อไป